Nguyên nhân và cách điều trị bệnh hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích (IBS) là bệnh gây ra hiện tượng rối loạn chức năng ruột, tái đi tái lại nhiều lần nhưng khi bệnh nhân đi khám, làm các xét nghiệm không phát hiện tổn thương về giải phẫu cũng như tổ chức sinh hóa trong ruột. Hội chứng ruột kích thích là một trong những bệnh đường ruột phổ biến ở nước ta cũng như trên thế giới. Tỷ lệ mắc bệnh từ 5% đến 20% dân số, tỷ lệ này thay đổi theo từng ngành học và từng vùng dân cư. Tỷ lệ nữ giới gấp đôi nam giới, hoàn cảnh xã hội có ảnh hưởng đến việc xuất hiện đau bụng kinh.

1. Hội chứng ruột kích thích là gì?

Hội chứng ruột kích thích là bệnh gì? Hội chứng ruột kích thích (IBS) là bệnh gây ra hiện tượng rối loạn chức năng ruột, tái đi tái lại nhiều lần nhưng khi bệnh nhân đi khám, làm các xét nghiệm không phát hiện tổn thương về giải phẫu cũng như tổ chức sinh hóa trong ruột. Ở Việt Nam, bệnh còn được gọi là viêm đại tràng co cứng, viêm đại tràng chức năng hoặc viêm đại tràng mãn tính

2. Hội chứng ruột kích thích có nguy hiểm không?

Hội chứng ruột kích thích không gây tổn thương về thể chất và phần lớn các trường hợp có tiến triển tích cực với điều trị. Căn bệnh này không gây ra nguy hiểm đến tính mạng của người mắc. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, các triệu chứng của bệnh có thể xảy ra với tần suất liên tục và làm giảm chất lượng cuộc sống. Trong một số trường hợp nhỏ, bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của bệnh.

3. Hội chứng ruột kích thích nguyên nhân do đâu?

Tại sao bị hội chứng ruột kích thích? Hiện tại, vẫn chưa có kết luận nguyên nhân chính xác gây ra hội chứng ruột kích thích. Nhưng nhiều yếu tố liên quan chặt chẽ đến bệnh đã được xác định:

Stress: trạng thái căng thẳng thần kinh do suy nghĩ, lo lắng quá mức khiến các triệu chứng xuất hiện hoặc biểu hiện nặng hơn.
Thức ăn: Hội chứng ruột kích thích có thể xuất hiện khi ăn một số loại thức ăn và nó còn tùy thuộc vào tình trạng cơ thể của từng người.
Nhiễm trùng đường tiêu hóa.
Tác dụng phụ của việc sử dụng một số loại thuốc kháng sinh.
Sự thay đổi nồng độ của một hormone trong chu kỳ kinh nguyệt.
Do các yếu tố di truyền.

4. Triệu chứng

Hội chứng ruột kích thích có biểu hiện gì? Các biểu hiện của bệnh bao gồm các thể chính: đau bụng, táo bón và tiêu chảy.

Đau bụng: Đau không đặc trưng, không có vị trí nhất định, có thể đau dọc khung đại tràng, đau nhiều hơn sau khi ăn hoặc có khi chưa ăn đã thấy đau, khi ăn thức ăn lạ, thức ăn lâu no. Trong nhiều trường hợp, nó cũng có thể bị đau do lạnh bụng. Cơn đau có thể chỉ 1-2 ngày nhưng cũng có thể kéo dài nhiều ngày, một tháng có thể đau vài lần nhưng cũng có người cả tháng mới đau một lần.
Táo bón và tiêu chảy: Phân táo thường kèm theo chất nhầy bọc bên ngoài phân. Một điểm cần lưu ý là phân trong trường hợp này không bao giờ có lẫn máu, nếu có thì chắc chắn không phải hội chứng ruột kích thích.
Ngoài các triệu chứng chính được đề cập ở trên, các rối loạn khác có thể gặp phải là:
Bụng chướng, cảm giác nặng bụng.
Đau đầu.
Mất ngủ.
Đi tiện nhiều, cảm giác đi chưa hết phân.

Các triệu chứng này không thể nhận biết và thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào chế độ ăn uống. Ví dụ, khi ăn những thức ăn không phù hợp, các triệu chứng rối loạn tiêu hóa sẽ ngay lập tức xuất hiện, nếu kiêng cử thì các triệu chứng sẽ biến mất.

triệu-chứng-của-hội-chứng-ruột-kích-thích

5. Hậu quả của hội chứng ruột kích thích là gì?

Hội chứng ruột kích thích không chỉ gây khó chịu về thể chất mà còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý của người bệnh, thậm chí có thể dẫn đến trầm cảm.

6. Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em biểu hiện như nào?

Tất cả trẻ em đều có thể bị đau bụng thường xuyên, hầu hết sẽ kèm theo táo bón (phân cứng và khó đi) hoặc kèm theo tiêu chảy (phân lỏng và phân có nước). Tuy nhiên, khi trẻ mắc bệnh, trẻ có thể cảm thấy không thể nhịn đi vệ sinh hoặc ngược lại, có người cảm thấy chướng bụng, phân bị mắc kẹt bên trong khiến trẻ vô cùng khó chịu.

Hội chứng ruột kích thích được chẩn đoán chủ yếu dựa vào tiền sử, khi trẻ bị đau bụng hoặc tức bụng ít nhất 1 lần / tuần, trong ít nhất 2 tháng mà không có bệnh hoặc tổn thương bên trong đường tiêu hóa.

Nguyên nhân của hội chứng ruột kích thích ở trẻ nhỏ vẫn chưa được hiểu rõ, mặc dù bệnh có xu hướng di truyền trong gia đình. Tuy nhiên, căng thẳng có thể ảnh hưởng đến trẻ mắc bệnh. Nếu như bị căng thẳng hoặc khó chịu sẽ làm gia tăng tốc độ của ruột già và chậm tốc độ của dạ dày ở trẻ em.

Đặc biệt, trẻ bị căng thẳng có thể gây ra các triệu chứng rõ rệt hơn, chẳng hạn như trẻ phải đối mặt với kỳ thi rất quan trọng vào ngày mai hoặc khi trẻ thấy bố mẹ cãi nhau và bắt đầu cảm thấy lo lắng.

7. Hội chứng ruột kích thích có chữa được không?

Nhiều người mắc phải muốn tìm hiểu xem hội chứng ruột kích thích sống được bao lâu? Hội chứng ruột kích thích có chữa được không?

Để trả lời câu hỏi này thì cần biết bệnh này có thể điều trị triệu chứng và hạn chế bệnh tái phát, tuy nhiên rất khó điều trị dứt điểm vì một số nguyên nhân:

Đây là một rối loạn chức năng không nhất thiết là một tình trạng bệnh lý, không rõ nguyên nhân, chỉ một số yếu tố liên quan đến triệu chứng bệnh. Do đó, việc điều trị nếu không loại bỏ được các yếu tố thuận lợi và nguyên nhân gây bệnh thì bệnh sẽ tái đi tái lại nhiều lần.

Ngoài việc dùng thuốc để giảm bớt các triệu chứng của một người, việc nhận biết và loại bỏ các yếu tố thuận lợi để bệnh phát triển như thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục là rất quan trọng trong việc điều trị tình trạng này. Tuy nhiên, không phải ai mắc hội chứng ruột kích thích cũng có thể kiểm soát được các yếu tố như chế độ ăn uống tránh thức ăn sinh khí, thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ uống có ga, nhiều đường, thức ăn để lâu không tốt, nếu bị tiêu chảy thì nên hạn chế những thức ăn có nhiều chất xơ; Đảm bảo tập thể dục và thư giãn để tránh căng thẳng và lo lắng. Việc không kiểm soát tốt chế độ ăn uống và căng thẳng là nguyên nhân khiến bệnh khởi phát.

Bởi người bệnh luôn lo lắng không biết tại sao bệnh cứ tái đi tái lại nhiều lần. Lo lắng không biết bệnh có phải là tình trạng ác tính không, từ đó khiến tâm lý căng thẳng trở thành vòng xoáy bệnh lý. Càng lo lắng bệnh càng dễ tái phát, khi lo lắng quay trở lại thì kiên trì điều trị. Khi IBS được chẩn đoán, một kế hoạch điều trị IBS cần được đưa ra và bệnh nhân cần xác định rằng IBS là một căn bệnh không thể chữa khỏi nhưng ổn định cho bệnh nhân. Như vậy sẽ tránh được những lo lắng và ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị.

8. Các phương pháp để chẩn đoán bệnh?

Để chẩn đoán hội chứng ruột kích thích cần khai thác y tế tỉ mỉ là chìa khóa để thiết lập chẩn đoán bệnh. Các tiêu chí Rome cung cấp cơ sở để hỏi bệnh và xác định các triệu chứng phù hợp với hội chứng ruột kích thích bao gồm:

Thói quen đi tiêu của bạn bị thay đổi. Táo bón khiến phân cứng và nhỏ, đại tiện đau, không giảm khi dùng thuốc nhuận tràng. Tiêu chảy, phân lỏng, ít, tiêu, tiêu chảy, đi tiêu nhiều lần. Đi tiêu sau khi ăn. Táo bón và tiêu chảy xen kẽ, thường chiếm ưu thế, nhưng cũng có những thay đổi đáng kể ở mỗi bệnh nhân.
Đau bụng: Cơn đau phổ biến nhất là vùng bụng dưới, cụ thể là ở vùng hạ sườn trái. Xuất hiện các cơn đau cấp tính trên nền của cơn đau âm ỉ thường xuyên. Ăn uống có thể gây ra cơn đau. Các cơn đau ruột có thể làm dịu cơn đau nhưng không hoàn toàn.
Chướng bụng: Bệnh nhân thường xuyên kêu chướng bụng. Bệnh nhân bị hội chứng ruột kích thích có thể biểu hiện vòng bụng tăng lên suốt cả ngày khi được đánh giá bằng chụp CT. Họ cũng thường gặp khó khăn với các tình trạng bất thường ở bụng.
Phân nhớt hoặc trắng, không phải do viêm nhiễm

Các triệu chứng khác:

Khó tiêu, ợ chua, buồn nôn, nôn mửa, rối loạn chức năng tình dục (bao gồm cả giao hợp đau và giảm ham muốn tình dục), đi tiểu nhiều và tiểu nhiều.
Các triệu chứng có thể trầm trọng hơn khi bạn gần đến chu kỳ kinh nguyệt.
Các triệu chứng khác liên quan đến việc bị căng thẳng

Chẩn đoán cận lâm sàng:

Phản ứng sinh thiết hoá hoặc các xét nghiệm các mô bệnh học của đại tràng
Chụp X-quang phần khung bên ngoài đại tràng: hiện tượng bình thường hoặc sẽ có những rối loạn gây co bóp hay nhu động.
Nội soi đại tràng trực tràng

9. Phương pháp điều trị

Điều trị hội chứng ruột kích thích (IBS) bằng các cách sau:

Tâm lý trị liệu: Để điều trị hội chứng ruột kích thích hiệu quả, bác sĩ cần tạo được niềm tin với bệnh nhân. Cân nhắc quan trọng là:

Lắng nghe, trấn an người bệnh, giải quyết những lo lắng, băn khoăn của người bệnh.
Giải thích rõ ràng, cặn kẽ về các bệnh lý bẩm sinh, tiền sử tự nhiên của bệnh: đây không phải là bệnh có tổn thương thực thể ở ruột, là một bệnh lành tính nhưng mãn tính, có biểu hiện đại thể nhưng có những đợt bệnh thành chuỗi.
Lý giải cho việc điều trị là tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng khó chịu và việc điều trị có thể không làm giảm hoàn toàn các triệu chứng nhưng sẽ giúp giảm đau, cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Lý giải cho việc điều trị là tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng khó chịu và việc điều trị có thể không làm giảm hoàn toàn các triệu chứng nhưng sẽ giúp giảm đau, cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt

Khi mắc bệnh đại tràng co thắt, người bệnh cần lưu ý chế độ ăn uống sau:

Hạn chế các chất gây khó tiêu, khó tiêu, đau bụng tiêu chảy như khoai, sắn, bánh ngọt có bơ, đồ uống có đường, có ga, hoa quả nhiều đường, chất kích thích, thức ăn để lâu, bảo quản kém…
Nếu bị táo bón, người bệnh cần uống nhiều nước, ăn nhiều chất xơ, rau quả tươi, tránh đồ khô, mắm, gia vị… Vì dễ gây táo bón.
Hạn chế ngồi một chỗ, tránh căng thẳng thần kinh, tăng cường vận động như tập thể dục, đi bộ buổi sáng…
Tập đi đại tiện ngày 1 lần vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.

10. Cách phòng tránh

Các phương pháp sau có thể được thực hiện để giảm thiểu rủi ro:

Có chế độ ăn uống khoa học: Cố gắng ăn vào một giờ cố định trong ngày và không bỏ bữa.
Bổ sung nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ như rau củ quả.
Tránh thức ăn nhiều chất béo, nhiều dầu mỡ, thức ăn không dung nạp lactose, thức ăn cay.
Uống nhiều nước.
Tránh đồ uống có ga và các chất kích thích như rượu, bia, cà phê.
Không ăn các loại thức ăn để lâu hoặc điều kiện bảo quản không tốt.
Không nên ăn thức ăn khó tiêu, dễ gây đầy bụng: khoai, sắn, bánh ngọt có nhiều bơ, hoa quả nhiều đường như cam, quýt, xoài, mít.
Dùng thuốc tiêu chảy và thuốc nhuận tràng do bác sĩ kê đơn.
Thường xuyên tập thể dục, cố gắng vận động cơ thể ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Tập thư giãn, không bị trầm cảm, lo lắng quá mức.

Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ website: https://nhathuochapu.vn/