Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào năm 2020, ung thư tụy đứng thứ 7 trong số các loại ung thư dẫn đến tử vong trên toàn cầu. Tại Hoa Kỳ, ước tính có khoảng 60.430 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tụy trong năm 2021, và khoảng 48.220 người đã qua đời vì căn bệnh này. . Dưới đây là những thông tin chi tiết nhất về nguyên nhân, triệu chứng của ung thư tụy mà bạn nên đón đọc
1. Ung thư tụy là gì?
Để hiểu rõ hơn về bệnh ung thư tụy, trước tiên, chúng ta cần tìm hiểu về cấu trúc và chức năng của tụy trong cơ thể.
Tụy là một tuyến lớn nằm trong ổ bụng, đặt phía sau dạ dày và chạy ngang qua phía trước của cột sống. Tụy gồm ba phần: đầu tụy được bao quanh bởi tá tràng (là đoạn đầu tiên của ruột non), phần giữa là thân tụy, và đuôi tụy gần lách. Ở người trưởng thành, tụy có chiều dài khoảng 15cm. Tụy đóng vai trò quan trọng trong hai chức năng chính:
– Tụy sản xuất các hormone như insulin và glucagon để điều chỉnh đường huyết, giúp cơ thể sử dụng và tích trữ năng lượng từ thức ăn. Mất một phần tụy có thể gây ra nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là đối với những người đã mắc bệnh này, khiến việc kiểm soát đường huyết trở nên khó khăn hơn.
– Tụy sản xuất các enzyme được gọi là men tụy, giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn trong ruột non. Việc mất một phần tụy có thể gây ra giảm men tụy đến mức đáng kể, dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy mỡ, đầy hơi, đau bụng, rối loạn tiêu hóa và giảm cân.
2. Nguyên Nhân
Nguyên nhân cụ thể của ung thư tụy vẫn chưa được xác định chính xác, tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã xác định một số yếu tố nguy cơ có liên quan mật thiết đến cơ chế bệnh lý của ung thư tụy, bao gồm: yếu tố di truyền, tính chất gia đình, bệnh lý mãn tính của tụy, và yếu tố môi trường.
Theo các nghiên cứu, khoảng 10-15% trường hợp ung thư tụy có liên quan đến yếu tố di truyền. Sự liên quan này có thể bao gồm người mang các biểu hiện di truyền liên quan đến tăng nguy cơ ung thư tụy, ví dụ như người mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng do đột biến gen có nguy cơ bị ung thư tụy. Ngoài ra, những người có nguy cơ gia đình, tức là có các thành viên trong gia đình mắc ung thư tụy, cũng có nguy cơ cao hơn (tầm 13-19%) bị ung thư tụy.
Một số bệnh lý mãn tính của tụy cũng có thể tăng nguy cơ ung thư tụy, bao gồm đái tháo đường, viêm tụy mãn tính, bệnh xơ nang tụy, và nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ mật thiết giữa đái tháo đường và ung thư tụy. Đái tháo đường không chỉ là yếu tố nguy cơ mà còn là hậu quả của ung thư tụy.
Ngoài ra, các yếu tố như hút thuốc lá, thừa cân, béo phì, ít hoạt động thể lực, và nghiện rượu cũng được xác định làm tăng nguy cơ mắc ung thư tụy. Tuổi tác cũng có mối liên hệ với nguy cơ này, với bệnh thường xuất hiện ở độ tuổi từ 50 đến 80, và gần 50% trường hợp ung thư tụy được chẩn đoán là ở độ tuổi 75 trở lên. Thêm vào đó, những người thừa cân có khoảng 20% khả năng phát triển ung thư tụy theo các nghiên cứu.
3. Triệu Chứng Của Ung Thư Tụy
Triệu chứng của ung thư tụy ở giai đoạn sớm thường không rõ ràng. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng lâm sàng thường đa dạng và thay đổi tùy thuộc vào vị trí của khối u và mức độ lan rộng của nó. Theo thống kê, khoảng 60-70% các khối u xuất hiện ở vùng đầu tụy, 20-25% ở thân/đuôi tụy, và tỷ lệ các khối u chiếm toàn bộ thể tích của tụy là khá thấp.
Khi mắc ung thư tụy, một trong những dấu hiệu phổ biến nhất là đau bụng. Đau bụng thường bắt đầu xuất hiện khoảng 1-2 tháng trước khi phát hiện bệnh và tăng dần theo tiến triển của nó. Ban đầu, đau thường chỉ cảm nhận nhẹ qua vùng thượng vị, dễ bị nhầm lẫn với viêm dạ dày.
Đau thường bắt đầu ở vùng thượng vị và sau đó lan ra hai bên hoặc phía sau lưng. Cơn đau có thể không liên tục, nhưng thường trở nên nặng hơn sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa, khiến người bệnh cảm thấy thoải mái hơn khi cuộn tròn cơ thể để giảm đau. Đau ở phía sau lưng thường xảy ra khi khối u nằm ở vùng thân hoặc đuôi tụy.
Thông thường, đau bụng trong ung thư tụy phát triển từ từ và tăng dần theo thời gian. Tuy nhiên, cũng có trường hợp đau bụng đột ngột và dữ dội do khối u tắc ống tụy, gây ra viêm tụy cấp.
Một biểu hiện tiếp theo của ung thư tụy là da vàng và nước tiểu sẫm màu. Da vàng liên tục và tăng dần do khối u gây tắc ống mật, làm cho dịch mật từ gan không thể chảy vào tá tràng, dẫn đến sự tích tụ trong máu và làm da trở nên vàng và nước tiểu sẫm màu. Biểu hiện này thường xuất hiện sớm khi có khối u ở vùng đầu tụy.
Ngoài ra, người mắc ung thư tụy cũng có thể trải qua các biểu hiện như đi đại tiện sống và trở thành một trong những nguyên nhân gây suy kiệt nhanh chóng. Sự suy nhược, sụt cân, chán ăn, nôn mửa, và tiêu chảy cũng là các biểu hiện phổ biến khác.
4. Chẩn Đoán và Điều Trị
Để chẩn đoán ung thư tụy, ngoài việc tiến hành khám lâm sàng, các bác sĩ còn thường chỉ định các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm ổ bụng, chụp cắt lớp ổ bụng có tiêm thuốc, cũng như chụp cộng hưởng từ và siêu âm nội soi.
Về phương pháp điều trị, tương tự như các loại ung thư khác, ung thư tụy thường được điều trị bằng phương pháp kết hợp nhiều phương tiện như xạ trị, hóa trị và phẫu thuật. Trong đó, phẫu thuật thường đóng vai trò quan trọng nhất, nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. Phương pháp điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào vị trí và giai đoạn của bệnh.
Điều trị phẫu thuật thường được kết hợp với các biện pháp chăm sóc hỗ trợ nhằm giảm nhẹ các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Trong trường hợp của ung thư tụy, các biện pháp hỗ trợ này có thể bao gồm điều trị đau, hỗ trợ tâm lý và xử trí các vấn đề khác nặng nề.
5. Phòng Ngừa Ung Thư Tụy
Để giảm nguy cơ mắc ung thư tụy, việc thực hiện lối sống lành mạnh và ăn uống khoa học là rất quan trọng. Cụ thể:
– Thực hiện một chế độ ăn uống cân đối và khoa học.
– Ngừng hút thuốc lá.
– Duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
– Tránh tiếp xúc với các chất hóa học độc hại.
Ngoài ra, việc thăm khám sức khỏe định kỳ và đi khám chuyên khoa cũng là một phần quan trọng của việc phòng ngừa ung thư tụy. Tự chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ và thăm bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường cũng rất quan trọng.
Tóm lại, do tuyến tụy được đặt sau dạ dày theo vị trí giải phẫu, các triệu chứng của ung thư tụy thường mơ hồ và khó nhận biết. Điều này có thể dẫn đến việc bệnh nhân chỉ nhận ra khi đã vào giai đoạn muộn, khi triệu chứng trở nên rõ ràng hơn và bệnh đã lan ra phạm vi lớn. Điều quan trọng là phải nhận biết và chữa trị bệnh kịp thời để tránh những biến chứng nghiêm trọng. Đặc biệt, khi ung thư tụy phát triển, có thể gây tắc ống mật và gây tổn thương cho gan, làm tăng nguy cơ suy gan và tình trạng suy kiệt nhanh chóng.
Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ website: https://nhathuochapu.vn/