Bài viết dưới đây chúng ta cùng bàn vềCâu hỏi khi nào cần phải đi xạ trị khi bị ung thư vú? Xạ trị là phương pháp sử dụng bức xạ ion hóa năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào ung thư. Xạ trị đã được chứng minh làm giảm tỷ lệ tái phát, giảm tỷ lệ di căn đồng thời tăng thời gian sống thêm toàn bộ cho các bệnh nhân ung thư vú.
1. Các yếu tố xem xét chỉ định điều trị xạ trị khi bị ung thư vú
Kích thước khối u ban đầu
Số lượng hạch nách di căn
Thể mô bệnh học
Độ mô học
Tình trạng thụ thể nội tiết
Tình trạng thụ thể yếu tố phát triển biểu bì người số 2 (HER2- human epidermal growth factor receptor)
Tuổi.
Điều trị ung thư vú là điều trị đa mô thức với các phương pháp: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị nội tiết và điều trị đích. Trong đó xạ trị là phương pháp sử dụng bức xạ ion hóa năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào ung thư.
Xạ trị thường được chỉ định sau phẫu thuật và hóa trị bổ túc. Khi ấy, xạ trị đã được chứng minh làm giảm tỷ lệ tái phát, giảm tỷ lệ di căn đồng thời tăng thời gian sống thêm toàn bộ cho các bệnh nhân ung thư vú.
Điều trị ung thư vú là điều trị đa mô thức
2. Xạ trị trong ung thư vú như thế nào?
Xạ trị trong ung thư vú có hai phương pháp chính:
Xạ trị ngoài: máy xạ trị phát tia phóng xạ từ bên ngoài cơ thể. Đây là phương pháp xạ trị được áp dụng phổ biến trong ung thư vú
Xạ trị áp sát: nguồn phóng xạ được đưa trực tiếp vào trong mô vú đến sát vị trí khối bướu nguyên phát bằng cách đặt các ống dẫn xuyên qua mô vú. Biện pháp này có tác dụng đưa tia xạ chính xác tới vị trí khối u, tránh ảnh hưởng tới các mô xung quanh. Kỹ thuật đòi hỏi các trang thiết bị hiện đại và chuyên môn cao của bác sỹ xạ trị.
Xạ trị được chỉ định trong điều trị ung thư vú ở hầu hết các giai đoạn. Đây là phương pháp hiệu quả giúp giảm tỷ lệ tái phát sau phẫu thuật.
Ngoài ra xạ trị triệu chứng cũng được áp dụng khi khối u đã di căn xa tới các cơ quan bộ phận khác, ví dụ xạ trị giảm đau đối với khối u di căn xương, xạ trị cầm máu – giảm đau khối bướu ú lớn, vỡ ra da chảy máu không thuận lợi phẫu thuật.
3. Tại sao xạ trị được sử dụng khi trong ung thư vú?
Xạ trị có vai trò tiêu diệt các tế bào ung thư, thường được chỉ định bổ trợ sau phẫu thuật giúp ngăn ngừa bệnh tái phát. Xạ trị cũng có vai trò làm giảm đau và giảm các triệu chứng khác ở ung thư vú giai đoạn cuối đã có di căn xa.
Dưới đây là một số chỉ định xạ trị trong ung thư vú:
Xạ trị sau phẫu thuật bảo tồn tuyến vú:
Phẫu thuật bảo tồn tuyến vú là phẫu thuật loại bỏ khối u và lượng nhỏ mô vú lành xung quanh (có thể được gọi là phẫu thuật cắt thùy). Xạ trị bổ trợ sau phẫu thuật này có tác dụng giảm nguy cơ tái phát của bệnh. Thông thường sau phẫu thuật bảo tồn, bệnh có thể tái phát sau vài tháng hoặc vài năm bởi các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật. Xạ trị sẽ giúp tiêu diệt các tế bào ác tính còn sót lại đó
Phẫu thuật bảo tồn tuyến vú kết hợp với xạ trị còn được gọi là điều trị bảo tồn. So sánh 2 phương pháp phẫu thuật bảo tồn đơn thuần và phẫu thuật bảo tồn kết hợp với xạ trị thì phương pháp thứ hai có tác dụng giảm tỷ lệ tái phát và được chứng mình là hiệu quả điều trị tương tự cắt tuyến vú toàn bộ (đoạn nhũ).
Xạ trị sau cắt tuyến vú toàn bộ (đoạn nhũ)
Cắt toàn bộ tuyến vú không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ tái phát của bệnh tại các mô còn sót lại ở thành ngực hoặc hạch bạch huyết. Trong một số trường hợp xạ trị hỗ trợ sau cắt tuyến vú toàn bộ cũng được chỉ định nếu bệnh nhân có nguy cơ tái phát cao. Xạ trị bổ trợ sau cắt tuyến vú toàn bộ thường được tiến hành 5 ngày/tuần trong 5-6 tuần.
Xạ trị bổ trợ sau cắt tuyến vú toàn bộ được áp dụng trong các trường hợp sau:
Di căn hạch nách
Khối u lớn hơn 5cm
Diện cắt sau phẫu thuật dương tính.
Xạ trị trong ung thư vú tiến triển tại chỗ:
Các trường hợp áp dụng bao gồm:
Ung thư vú không thể phẫu thuật cắt bỏ
Ung thư vú thể viêm: thể ung thư ác tính xâm lấn da xung quanh tuyến vú. Bệnh nhân ung thư tuyến vú thể viêm thường được điều trị hóa chất tân bổ trợ, phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến vú rồi xạ trị.
Xạ trị trong ung thư vú giai đoạn di căn xa:
Nếu khối u di căn xa gây đau và một số triệu chứng khác, xạ trị có tác dụng thu nhỏ khối u và giảm triệu chứng.
4. Biến chứng trong điều trị xạ trị
Bệnh nhân có thể thường xuyên cảm thấy mệt mỏi
Tác dụng phụ tùy thuộc vào các phương pháp xạ trị khác nhau. Một số tác dụng phụ có thể gặp trong khi xạ trị :
Mệt mỏi mức độ từ nhẹ đến vừa
Kích thích da: ngứa, đỏ, nám da vùng xạ (tương tự như cháy nắng)Sưng nề tuyến vú
Thay đổi cảm giác của da
Ngoài ra xạ trị còn làm tăng các nguy cơ sau:
Sưng nề vùng hố nách: nếu xạ trị hạch bạch huyết vùng nách
Gãy xương sườn (hiếm)
Viêm phổi hoặc tổn thương tim (hiếm)Ung thư thứ phát: xương, cơ hoặc phổi.
Các tác dụng phụ muộn của xạ trị khi bị ung thư vú:
Phần mềm xung quanh bị xơ hóa, teo nhỏ
Viêm phổi do xạ trị
Thiếu máu cơ tim do xạ trị
Sau khi xạ trị kết thúc, khám lại theo định kỳ hoặc khi xuất hiện các triệu chứng sau:
Đau kéo dài
Xuất hiện khối u mới
Giảm cân không rõ nguyên nhân
Ho và sốt kéo dài
Bất kỳ triệu chứng khó chịu nào khác.
Để biết thêm thông vui lòng liên hệ với Nhà thuốc Hapu qua số hotline 0923 283 003 hoặc truy cập vào website https://nhathuochapu.vn để được hỗ trợ tư vấn 24/7