Thiếu máu là gì, Bạn nên biết điều này để điều trị thiếu máu hiệu quả

Tình trạng thiếu máu là một trong những tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng thường gặp nhất. Thiếu máu xảy ra khi mức độ huyết sắc tố lưu hành của một người nào đó thấp hơn mức độ của một người khoẻ mạnh cùng giới, cùng tuổi, cùng một môi trường sống. Bởi vậy, thực chất thiếu máu là sự thiếu hụt lượng huyết sắc tố trong máu lưu hành. Số lượng hồng cầu và hematocrit là một chỉ số phản ánh không trung thành của thiếu máu vì nồng độ huyết sắc tố trung bình của mỗi hồng cầu, thể tích trung bình của hồng cầu dễ thay đổi theo tính chất và do những tác động của những yếu tố khác.bài viết sau đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin cần thiết để có thể nhận biết, phòng tránh cũng như điều trị hiệu quả

Thiếu máu là gì?

Thiếu máu là tình trạng khi mà số lượng hồng cầu hay nồng độ hemoglobin bên của hồng cầu thấp hơn mức bình thường. Hemoglobin là cần thiết để vận chuyển oxy, và nếu có quá ít hoặc không có các tế bào hồng cầu bất thường, hoặc không đủ hemoglobin, nó sẽ gây ra giảm khả năng vận chuyển oxy của cơ thể đến các mô. Nguy hiểm hưn bệnh co thể dẫn đến những tình trạng như thiếu máu não, thiếu mãu cơ tim,..

Nguyên nhân gây thiếu máu

Các loại thiếu máu khác nhau có các nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

Thiếu máu do viêm; Một số bệnh lý điển hình như ung thư, HIV / AIDS, viêm khớp dạng thấp hay bệnh thận, bệnh Crohn và các bệnh viêm cấp tính hoặc mãn tính khác có thể cản trở việc sản xuất hồng cầu.
Thiếu máu không tái tạo; Đây là một bệnh hiếm gặp và đe dọa tính mạng mà cơ thể không tạo đủ hồng cầu. Các nguyên nhân không tái tạo bao gồm nhiễm trùng, sử dụng một số loại thuốc, bệnh tự miễn và tiếp xúc với hóa chất độc hại.
Thiếu máu bất sản; Các bệnh khác nhau như bệnh bạch cầu và bệnh tủy có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu do ảnh hưởng đến chức năng sản xuất máu của tủy xương. Ảnh hưởng của bệnh ung thư và các rối loạn liên quan khác nhau, từ nhẹ đến đe dọa tính mạng.
Thiếu máu thiếu sắt: Đây là loại thiếu máu phổ biến nhất do cơ thể thiếu sắt. Sắt là một nguyên ieeujj tối quan trọng để tủy xương tạo ra hemoglobin. Điều này có nghĩa là nếu không có đủ sắt, cơ thể sẽ không thể tạo đủ hemoglobin cho các tế bào hồng cầu. Loại này xảy ra ở phụ nữ có thai hay người bị mất máu thường xuyên, chẳng hạn như mất máu do chu kỳ kinh nguyệt kéo dài, lở loét hay ung thư và sử dụng thường xuyên một số loại thuốc giảm đau không kê đơn, đặc biệt là aspirin, có thể gây viêm dạ dày. lớp lót dẫn đến mất máu.
Thiếu vitamin: Ngoài sắt, cơ thể cần folate và vitamin B12 để tạo đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Một chế độ ăn uống thiếu yếu tố này và các chất dinh dưỡng quan trọng khác có thể làm giảm sản xuất các tế bào hồng cầu.
Ngoài ra, một số người tiêu thụ đủ B12 không thể hấp thụ vitamin trường hợp này còn được gọi là bệnh thiếu máu ác tính.
Tan máu bẩm sinh: Đây là một loạn máu di truyền do sự bất thường của hemoglobin- một cấu trúc protein trong tế bào hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy.
Thiếu máu hồng cầu hình liềm: Thiếu máu hồng cầu hình liềm là một bệnh có tính di truyền và đôi khi có thể gây ra tình trangh nghiêm trọng. Nguyên nhân là do một dạng hemoglobin bị khiếm khuyết làm cho các tế bào hồng cầu có hình dạng lưỡi liềm bất thường. Những tế bào bất thường này thường chết sớm, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hồng cầu mãn tính.

Một số yếu tố nguy cơ gây thiếu máu

Các yếu tố có thể gia tăng nguy cơ thiếu máu ở người bao gồm:

Chế độ ăn ít vitamin và khoáng chất nhất định: Chế độ ăn ít sắt, vitamin và khoáng chất, vitamin B12 và folate làm tăng nguy cơ thiếu máu.
Rối loạn ruột: Rối loạn đường ruột ảnh hưởng đến sự hấp thụ chất dinh dưỡng trong ruột non, ví dụ như bệnh Crohn hay bệnh celiac, có thể làm bạn có nguy cơ.
Nhìn chung, phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh có nguy cơ do thiếu sắt cao hơn so với nam giới và phụ nữ sau mãn kinh do kinh nguyệt làm mất đi một số lượng hồng cầu đáng kể.
Mang thai: Nếu bạn đang mang thai và không dùng vitamin tổng hợp có chứa axit folic và sắt, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên, tình trạng kéo dài ngay cả sau khi sinh con được gọi là thiếu máu sau sinh
Bị ung thư, suy thận, tiểu đường hay một số bệnh bệnh mãn tính khác có thể làm tăng nguy cơ và mức độ phát triển của bệnh thiếu máu. Những bệnh này có thể gây ra sự thiếu hụt các tế bào hồng cầu.
Mất máu chậm, mãn tính do lở loét trong cơ thể có thể làm cơ thể cạn kiệt chất sắt, dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt.
Tiền sử gia đình có người mắc bệnh di truyền, chẳng hạn như bệnh thiếu hồng cầu hình liềm, thì khả năng cao bạn cũng có thể có nguy cơ mắc bệnh.
Các yếu tố khác: Tiền sử mắc một số bệnh nhiễm trùng, bệnh máu và rối loạn tự miễn dịch làm tăng nguy cơ. Nghiện rượu, tiếp xúc với hóa chất độc hại và sử dụng một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất các tế bào hồng cầu
Tuổi tác: thực nghiệm cho thấy người trên 65 tuổi có nguy cơ thiếu máu cao hơn người trẻ.

Triệu chứng

Về triệu chứng cơ năng, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu sau:

ù tai, chóng mặt, chóng mặt thường xuyên hoặc khi thay đổi tư thế hoặc khi gắng sức. Có thể bị ngất, nhất là khi thiếu máu nhiều.
Nhức đầu, giảm trí nhớ, mất ngủ hoặc buồn ngủ, thay đổi tâm trạng (hoặc cáu kỉnh), tê tay chân, suy giảm công việc trí óc và thể chất.
Lo lắng hồi hộp, khó thở, có thể đau vùng trước tim do thiếu máu cục bộ cơ tim.
Đầy bụng, đau bụng gây tiêu chảy hay chán ăn, táo bón.

Các triệu chứng thực thể mà bệnh nhân có thể nhận ra hoặc người khác phát hiện, chẳng hạn như:

Da nhợt nhạt, niêm mạc nhợt nhạt; hoặc có thể kèm theo vàng da, viêm niêm mạc trong bệnh thiếu máu huyết tán; hoặc có thể kèm theo sạm da, niêm mạc nếu thiếu máu do rối loạn chuyển hóa sắt. Đặc biệt có thể quan sát rõ ở vị trí da trắng mỏng như mặt, lòng bàn tay… hoặc ở niêm mạc mắt, môi, lưỡi, vòm họng… Màu niêm mạc phản ánh trung thực hơn màu da.
Lưỡi nhợt nhạt, hoặc có thể vàng nhạt trong bệnh tán huyết, hoặc to ra nhiễm trùng, hoặc đỏ và dày lên trong bệnh Biermer. Gai lưỡi bị mòn hoặc mất làm cho lưỡi trơn nhẵn, có thể có dấu răng (thường gặp ở bệnh mãn tính và chứng giảm sắc tố).
Rụng tóc, móng tay giòn, móng tay phẳng hoặc lõm, màu đục, có khía, giòn, dễ gãy, v.v.

Các biện pháp chẩn đoán bệnh thiếu máu

Về các biểu hiện trên lâm sàng, bệnh thiếu máu có thể được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng như sau:

Da kém sắc, xanh xao/ niêm mạc nhợt
Hoa mắt, chóng mặt, ù tai có thể ngất
Rối loạn hệ tiêu hóa, chán ăn
Lo lắng, người mệt mỏi, nhịp tim nhanh
Vô kinh ở phụ nữ

Ngoài ra bệnh thiếu máu được chẩn đoán dựa trên kết quả công thức máu, hàm lượng axit folic / ferritin / tủy. sau đây là kết quả chẩ đoán thiếu máu dựa trên nồng độ hemoglobin trong máu như sau:

Dưới 13 g / dl (130 g / l) đối với nam giới.
Ít hơn 12g / dl (120 g / l) đối với phụ nữ.
Dưới 11 g / dl (110 g / l) cho người cao tuổi.
Giảm hàm lượng ferritin
Giảm hàm lượng axit folic hoặc vitamin B12
Giảm trong tủy xương

Điều trị

Các phương pháp điều trị thiếu máu phải tùy vào nguyên nhân trong đó nguyên tắc điều trị thiếu máu do thiếu sắt-một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là bổ sung sắt hợp lý; truyền máu khi có chỉ định; nếu có thể loại bỏ nguyên nhân thiếu sắt; Điều chỉnh và tăng cường dinh dưỡng, phòng chống do thiếu sắt., ngoài ra có thể dùng những biện pháp điều trị khác sau đây:

Truyền máu
Sử dụng corticosteroid, các thuốc ức chế hệ miễn dịch.
Sử dụng erythropoietin để hỗ trợ tủy xương sản xuất được nhiều tế bào máu hơn.
Bổ sung một số dưỡng chất như sắt, vitamin B12 hay acid folic và các loại vitamin, khoáng chất khác

Thuốc điều trị thiếu máu

Khi bị thiếu máu bạn có thể sử dụng một số loại thuốc sau:
thuốc bổ sung Sắt
Bổ sung cho phụ nữ 15 mg sắt mỗi ngày, nam giới chỉ cần 10 mg mỗi ngày. Phụ nữ mang thai cần nhiều sắt hơn bình thường vì cơ thể mẹ cần sắt, rất tốt cho sự phát triển cơ bắp và hồng cầu của thai nhi.
Trên thị trường có bán nhiều dạng viên sắt với thành phần là sắt sulfat, sắt oxalat, gluconat sắt … Chúng ta phải uống chế phẩm sắt khi no để tránh kích thích đường tiêu hóa. Lưu ý liều lượng dùng phải tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ vì dùng quá liều sẽ lợi bất cập hại.
Thiếu máu do thiếu sắt có thể được ngăn ngừa và điều trị bằng cách tiêu thụ thực phẩm giàu sắt như: gan, tim, trứng, giá đỗ, trái cây, bông cải xanh…
Vitamin B12
Quan trọng trong chuyển hóa tế bào, đặc biệt là sao chép DNA. Nguồn vitamin B12 được cơ thể hấp thụ chủ yếu qua đường ăn uống.

Thiếu vitamin B12 thường gặp ở những người bị rối loạn tiêu hóa, bệnh dạ dày,… Thiếu vitamin B12 cần được điều trị bằng cách tiêm bắp vitamin B12 theo chỉ định của bác sĩ của bạn.
Axit folic
Nó là một yếu tố quan trọng trong quá trình tạo máu. Mỗi ngày, một người trưởng thành cần bổ sung 2550mcg axit folic.Thực phẩm chế biến từ rau xanh, thịt, trứng, gan, men bia là nguồn cung cấp chính chất này.

Ngoài ra, quá trình tạo máu còn cần một số nguyên tố vi lượng khác như vitamin B6, vitamin B2 cũng có thể làm tăng số lượng hồng cầu và huyết sắc tố trong máu.
Trên thị trường có rất nhiều loại thuốc điều trị thiếu máu nhưng khi sử dụng phải có chỉ định của bác sĩ và phải tuân thủ nghiêm ngặt, tránh nghe theo lời mách bảo.
Tốt nhất nên bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, vitamin và các nguyên tố vi lượng cho cơ thể thông qua chế độ ăn uống hợp lý để phòng bệnh.

Phòng chống thiếu máu

Để phòng chống thiếu máu chúng ta phải:

Ăn uống hợp vệ sinh và khoa học. Thức ăn phải giàu chất, thích nghi với khẩu vị, hạn chế gia vị, mùi vị và chất béo nhân tạo.
Chế độ cân bằng giữa công việc và cuộc sống kết hợp với tập thể dục để tăng cường sức khỏe.
Phụ nữ cần cẩn trọng với chu kỳ kinh nguyệt, bổ sung sắt qua đường uống và ăn nhiều thực phẩm giàu sắt khi cơ thể thiếu sắt.
Lắng nghe cơ thể bạn và nhanh chóng phát hiện các dấu hiệu thiếu máu cũng như các yếu tố nguy cơ gây thiếu máu.
Đi kiểm tra sức khỏe tối thiểu 1 lần/năm để phát hiện nếu mắc bệnh.

Bệnh nhân thiếu máu nên ăn gì

Để trả lời cho câu hỏi bệnh nhân thiếu máu ăn gì dầu tiên bạn phải hiểu được tầm quan trongj của một chế độ ăn uống hợp lý với người thiếu mãu

Một chế độ ăn uống lành mạnh là điều kiện tiên quyết đối với bất kỳ bệnh nhân nào bị thiếu máu. Chế độ ăn cho người thiếu máu gồm các loại thực phẩm giàu axit folic, vitamin C,B và sắt.
sau đây là một số thực phẩm tiêu biểu gựi ý cho bạn có thể sử dụng
Rau bina
Rau bina rất giàu canxi, vitamin A, B9, E và C, sắt, chất xơ và β-carotene. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nửa chén rau bina nấu chín chứa 3,2 mg sắt, chiếm khoảng 20% nhu cầu sắt của phụ nữ. Vì vậy, nên đưa rau mồng tơi vào chế độ ăn hàng ngày.
Củ dền
Củ dền được coi là loại rau chống thiếu máu rất hiệu quả. Loại rau củ này rất giàu chất sắt, giúp sửa chữa và kích hoạt lại các tế bào hồng cầu. Khi các tế bào hồng cầu trong cơ thể được kích hoạt thì lượng oxy cung cấp cho các bộ phận của cơ thể sẽ tăng lên. Bổ sung củ cải đỏ vào bữa ăn hàng ngày sẽ giúp bạn dễ dàng chống lại bệnh

Thịt đỏ
Hàm lượng sắt cao trong thịt cừu, thịt bò và các loại thịt đỏ khác. Những loại thịt này có chứa phức hợp sắt heme, sẽ được cơ thể hấp thụ dễ dàng. Ngoài ra thịt đỏ cũng là một nguồn cung cấp vitamin B12. Người ta nói rằng gan bò có hơn 600% nhu cầu sắt hàng ngày.
Bơ đậu phộng
Thành phần của bơ đậu phộng là chứa rất nhiều chất sắt. Bạn nên dùng bơ đậu phộng kèm theo trong chế độ ăn uống thường ngày. Nếu không thích mùi vị của bơ đậu phộng, bạn có thể ăn đậu phộng rang mỗi ngày để chống thiếu máu.

Cà chua
Vitamin C cùng với lycopene là thành phần chính của cà chua. Vitamin C có trong cà chua tạo điều kiện thuận lợi cho việc hấp thụ sắt. Cà chua cũng giàu beta-carotene và vitamin E, do đó có lợi cho tóc và da khỏe mạnh.
trứng
Trứng là một nguồn giàu protein và chứa nhiều chất chống oxy hóa, sẽ thúc đẩy quá trình lưu trữ vitamin trong cơ thể trong trường hợp thiếu máu. Một quả trứng lớn chứa 1 mg sắt và do đó ăn một quả trứng mỗi ngày sẽ giúp cơ thể bạn không bị thiếu máu.
Lựu
Lựu là một trong những loại trái cây phổ biến rất giàu chất sắt và vitamin C. Ăn lựu giúp cải thiện lưu thông máu trong cơ thể và lựu cũng rất hiệu quả trong việc sử dụng để điều trị các triệu chứng liên quan thiếu máu như suy nhược, chóng mặt, mệt mỏi. và thậm chí mất thính giác.
Đậu nành
Đậu nành là nguồn cung cấp sắt và vitamin tuyệt vời. Đậu nành được coi là “hạt cà phê” chứa hàm lượng sắt cao. Đậu nành là thực phẩm ít chất béo, giàu protein giúp chống lại bệnh thiếu máu.
Cá
Cá cũng giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu vì nó có chứa chất sắt. Một số loại cá béo thông thường như cá hồi và cá ngừ cũng như các loại hải sản khác như hàu và sò có nhiều chất sắt.

Mật ong
Mật ong rất hữu ích cho cơ thể và cũng rất giàu chất sắt. Cơ thể bạn sẽ dung nạp khoảng 0, 2 mg sắt trong 100 gam mật ong. Mật ong còn chứa một lượng lớn đồng và magiê có khả năng tăng cường nồng độ hemoglobin trong cơ thể.
Tất nhiên, cùng với việc ăn các thực phẩm bổ máu hàng ngày, bạn cũng nên định kỳ kiểm tra công thức máu toàn thân, đặc biệt là các thông số liên quan đến huyết sắc tố để xác định xem mình có bị thiếu máu hay không. Nếu bạn bị thiếu máu, bác sĩ sẽ giúp bạn tìm ra nguyên nhân và điều trị nhanh chóng.

Khi thiếu máu, bạn nên vận động như thế nào?

Nhiều người nói rằng họ cảm thấy mệt mỏi và khó thở khi tập thể dục. Vậy tập luyện như thế nào để an toàn cho sức khỏe, đạt hiệu quả tốt khi bị thiếu máu não là điều mà nhiều người bệnh quan tâm. Vì vậy, để việc tập luyện thể thao an toàn và hiệu quả người bệnh thiếu máu não trước khi tập luyện cần:

Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn trước khi bắt đầu tập luyện

Nên chọn các hoạt động phù hợp với thể trạng và tập thể dục thường xuyên cụ thể;

Những người có thể trạng không tốt nên bắt đầu với các buổi tập ngắn hơn (khoảng 1015 phút) và tăng dần thời gian tập lên 5 phút sau mỗi 2tuần
Những người có Thiếu máu não phải thực hiện 13 set bài tập rèn luyện sức bền với các nhóm cơ chính, 1015 lần lặp lại ít nhất 2 buổi / tuần.
Trong thời gian gắng sức, nên để thời gian nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế tập các bài tập cường độ cao.

Những điểm cần lưu ý khi tập thể dục khi bị thiếu máu

Không tập thể dục nếu huyết áp lúc nghỉ của bạn trên 180/110 mmHg.
Nếu bạn bị đau ngực, hãy ngừng tập thể dục và liên hệ với bác sĩ nếu bạn thấy đau ngực, khó thở hoặc cực kỳ mệt mỏi.
Uống nhiều nước khi tập luyện
Khởi động làm nóng cơ thể, cơ bắp trước khi tập
Bổ sung các thực phẩm giàu chất sắt như: hàu, sò, hến, hạt bí, cá, đậu xanh, đậu Hà Lan, trứng, rau xanh đậm, thịt đỏ, thịt trắng, … phải hạn chế ăn thức ăn giàu canxi, đồ uống giàu tanin, thức ăn giàu axit oxalic, v.v.

Một số câu hỏi thường gặp của bệnh nhân thiếu máu

Thiếu máu hồng cầu nhỏ là gì?

Đây là tình trạng các mô và cơ quan của cơ thể không nhận đủ oxy. Việc thiếu oxy này do nhiều nguyên nhân như cơ thể không có đủ hồng cầu hay các tế bào hồng cầu có lượng hemoglobin – là một loại protein có chức năng vận chuyển oxy trong máu vì vậy khi thiếu hemoglobin sẽ khiến tế bào hồng cầu có kích thước nhỏ hơn và mang ít oxy hơn.

Bệnh thiếu máu não là gì?

thiếu máu não là tình trạng lượng máu lên não bị giảm sút khiến lượng oxy và chất dinh dưỡng cung cấp cho não bị giảm sút, các tế bào thần kinh bị thiếu năng lượng. Kết quả là cấu trúc và chức năng của hệ thần kinh trung ương bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Thiếu máu não là một loại bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất Những nguyên nhân điển hình của bệnh là: Xơ vữa động mạch: chiếm 80% các trường hợp thiếu máu não, chấn thương cột sống cổ. Bệnh tim mạch. tăng huyết áp. Ngoài ra, có thể do các yếu tố lối sống như lo lắng, căng thẳng lâu ngày, chế độ ăn uống thiếu chất xơ, hút thuốc lá, lười vận động….

thiếu máu não nên ăn gì?

2 bệnh trên chỉ là một trường hợp đặc biệt của bệnh thiếu máu. Vì vậy bệnh nhân có thể sử dụng chế dọ ăn uống, tập luyện của bệnh nhân thiếu máu cho bản thân

Bài viết này nhà thuốc Hapu đã tổng hợp các thông tin liên quan đến bệnh thiếu máu. Nếu bạn còn có bất cứ thắc mắc gì về căn bệnh này thì hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và giải đáp.

Mua thuốc trực tuyến đang trở thành xu thế do các lợi ích mà nó mang lại nhất là phù hợp với tình hình phức tạp như hiện nay vì thế hệ thống nhà thuốc HAPU chúng thôi đã xây dựng hệ thống dịch phụ để có thể hỗ trợ khách hàng mua thuốc online một cách nhân gọn, tiện lợi

Khi mua hàng tại hệ thống nhà thuốc HAPU khách hàng sẽ được:

-Khách hàng được dược sĩ đại học tư vấn tận tình mọi lúc mọi nơi trên toàn quốc

-Đặt hàng trực tuyến không cần phải đến tận cửa hàng

-Luôn có các chương trình hỗ trợ bệnh nhân mùa dịch covid

-Khách hàng được kiểm tra thông tin nguồn gốc thuốc trước khi thanh toán

các bạn liên hệ Nhà thuốc hapu để được hỗ trợ tìm kiếm thuốc cần mua băng cách liện hệ vớ chúng tôi qua:

Hotline/Zalo/Whatapps/Viber: 0923.283.003.

Facebook: https://www.facebook.com/nhathuochapu

Website: https://nhathuochapu.vn/

Xem thêm bài viết tại đây: Bệnh Học

Tác giả. Dược sĩ Đại An