Vai trò xét nghiệm Cyfra 21-1 trong điều trị ung thư phổi là gì ?

Định lượng Cyfra 21-1 là một chất chỉ điểm ung thư thường được tìm thấy trong máu. Định lượng này dùng trong hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư phổi. Định lượng này có thể tăng trong một số bệnh phổi lành tính khác.

Xét nghiệm định lượng Cyfra 21-1 nên được thực hiện với các đối tượng sau:

• Người nghi ngờ mình bị ung thư phổi, có khối u hoặc có tổn thương bất thường ở phổi.
• Người có bệnh lý mạn tính ở phổi.
• Bệnh nhân đang theo dõi và điều trị ung thư phổi tế bào không nhỏ.
• Người làm việc trong môi trường độc hại, khói bụi.
• Người hút thuốc lá, thuốc lào; tiền sử hút thuốc lá, thuốc lào.
• Bệnh nhân đang theo dõi các ung thư thực quản, vú, tụy, cổ tử cung hoặc bàng quang làm marker thứ 2 để theo dõi.

Ở người mắc ung thư phổi, định lượng Cyfra 21-1 cao hơn 3,5 ng/mL, có độ nhạy là 43% và độ đặc hiệu là 89%. Cyfra 21-1 thường giảm sau điều trị phẫu thuật hoặc hóa trị liệu và có thể tăng trở lại khi ung thư tái phát. Cụ thể chỉ số Cyfra 21-1 với từng loại ung thư phổi như sau:

• Trong chẩn đoán ung thư phổi nguyên phát nói chung: Cyfra 21-1 với giá trị cắt 3,5 ng/mL có độ nhạy là 43% và độ đặc hiệu là 89%.
• Trong chẩn đoán ung thư phổi tế bào không nhỏ: Cyfra 21-1 có độ nhạy từ 59% đến 78% và độ đặc hiệu là 94%. Mức độ tăng Cyfra 21-1 huyết tương tỉ lệ với mức độ xâm lấn của khối u (T1: 15%, T2: 49%, T3: 68%, T4: 55%) và giai đoạn ung thư (I: 29%, II: 56%, III: 63%, IV: 63%).
• Trong ung thư phổi tế bào nhỏ: Độ nhạy của Cyfra 21-1 là 19% và độ đặc hiệu là 94%. Trong ung thư phổi tế bào nhỏ, dấu ấn ung thư đầu tiên được chọn là NSE có độ nhạy là 54%, tuy nhiên khi kết hợp với Cyfra 21-1, độ nhạy lâm sàng của NSE tăng lên đến 62%.
• Trong ung thư phổi tế bào vảy: Cyfra 21-1 có giá trị chẩn đoán (+) tính là 84,6%, trong khi SCC và CEA chỉ có giá trị chẩn đoán (+) tính tương ứng là 30 và 20%.
• Trong ung thư phổi biểu mô tuyến và ung thư phổi tế bào lớn: Cyfra 21-1 là một dấu ấn của ung thư biểu mô tuyến với độ nhạy là 74,3% và của ung thư phổi tế bào lớn với độ nhạy là 75,3%. Độ nhạy của dấu ấn ung thư này tăng thêm khoảng 10% khi kết hợp với CEA. Nếu cả 2 dấu ấn ung thư này đều (+) tính thì để theo dõi diễn biến của các ung thư này theo thời gian, chỉ cần theo dõi một dấu ấn ung thư là đủ. Cyfra 21-1 là một yếu tố tiên lượng độc lập có hiệu lực trước điều trị của ung thư phổi cả ở thể tuyến chưa di căn và đã di căn.