Bệnh Lupus ban đỏ là gì? Có nguy hiểm không, chẩn đoán và điều trị.

Bệnh Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn mãn tính không rõ nguyên nhân. Bệnh có các biểu hiện và gây ra nhiều biến chứng trên khắp các hệ cơ quan bên trong cơ thể. Nếu như không được điều trị và can thiệp tích cực, thì lupus ban đỏ có thể đe dọa tính mạng. Vì vậy, việc hiểu biết về căn bệnh này sẽ là một điều cần thiết để có thể phát hiện sớm, điều trị kịp thời và tránh các biến chứng của bệnh. Hãy cùng nhà thuốc Hapu tìm hiểu về căn bệnh này qua bài viết dưới đây.

Bệnh Lupus ban đỏ là gì?

Bệnh Lupus ban đỏ là bệnh gì? Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn mãn tính không rõ nguyên nhân, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Trong trường hợp nặng, bệnh có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Bình thường, cơ thể chúng ta có hệ thống miễn dịch để chống lại sự xâm nhập của các tác nhân lạ như vi khuẩn, vi rút… Nhưng trong các bệnh tự miễn nói chung và bệnh lupus nói riêng, hệ thống miễn dịch của cơ thể mất khả năng phân biệt quen thuộc với dị vật nó nhận ra các tế bào của cơ thể là ngoại lai và tấn công bằng cách sản xuất các kháng thể chống lại hầu hết các cơ quan.

bệnh lupus-ban-đỏ-là-gì
bệnh lupus-ban-đỏ-là-gì

Bệnh Lupus ban đỏ có mấy loại?

Bệnh Lupus ban đỏ được chia thành 2 loại chính là lupus ban đỏ dạng đĩa và lupus ban đỏ hệ thống. Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh tự miễn hay gặp. Nguyên nhân gây ra bệnh lupus ban đỏ nói riêng và các bệnh tự miễn nói chung là do cơ thể có phản ứng miễn dịch không phù hợp, dẫn đến hệ thống miễn dịch chống lại chính các cơ quan của cơ thể. Hiện tại, không có cách chữa khỏi bệnh lupus, nhưng nó có thể được kiểm soát bằng cách điều trị đúng cách ngay từ đầu.

Ngoài ra, bệnh còn gồm nhiều thể khác nhau và các dạng lupus ban đỏ có thể kể đến như:

  • Lupus ban đỏ hệ thống (SLE) là thể phổ biến nhất, nó gây ra ảnh hưởng đến nhiều bộ phận của cơ thể.
  • Lupus ban đỏ dạng đĩa (DLE): là thể gây phát ban da mạn tính
  • Lupus ban đỏ ở da bán cấp: nó gây ra tình trạng loét da trên các bộ phận của cơ thể khi có sự tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
  • Lupus ban đỏ do thuốc: lupus có thể được gây ra do các tương tác thuốc.
  • Lupus ban đỏ sơ sinh: là một thể hiếm của lupus ban đỏ có ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh.

Theo thống kê, trong số bệnh nhân lupus ban đỏ, 90% là nữ. Lứa tuổi thường gặp từ 15 – 50 tuổi, bệnh chiếm tỷ lệ 50 / 100.000 dân.

Lupus ban đỏ hệ thống là gì?

Lupus ban đỏ hệ thống là bệnh gì? Bệnh lupus ban đỏ hệ thống (SLE) là một bệnh viêm tự miễn mãn tính với biểu hiện đa hệ thống, xảy ra chủ yếu ở phụ nữ trẻ. Các biểu hiện phổ biến có thể bao gồm đau khớp, hội chứng Raynaud, phát ban ở điểm vàng và các bệnh khác, viêm màng phổi và viêm màng ngoài tim, tổn thương thận hoặc hệ thần kinh trung ương và giảm dòng tế bào máu. Chẩn đoán dựa trên các tiêu chí lâm sàng và huyết thanh học. Điều trị bệnh nặng, tích cực, hoạt động cần có corticosteroid và đôi khi là thuốc ức chế miễn dịch.

Lupus ban đỏ dạng đĩa là gì?

Lupus ban đỏ dạng đĩa (Discoid Lupus Erythematosus) là một dạng lupus ban đỏ ở da thường gặp, chiếm hơn 50% tổng số ca bệnh. Lupus ban đỏ dạng đĩa hoàn toàn có thể tiến triển thành lupus ban đỏ hệ thống, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác ngoài da như thận, cơ xương khớp, tim mạch, thần kinh, tuy nhiên tỷ lệ này không cao, trung bình chỉ khoảng 5% các trường hợp. Đây là một bệnh tương đối lành tính, tự miễn, nguyên nhân chính xác hiện nay vẫn chưa được biết rõ.

Bệnh Lupus ban đỏ dạng đĩa thường gặp ở phụ nữ, tỷ lệ mắc bệnh trong cộng đồng ở nữ cao gấp 3 lần nam. Đây là bệnh tự miễn nên có nhiều mối liên hệ với yếu tố di truyền hoặc yếu tố cơ địa. Bệnh tiến triển nặng hơn nếu các tổn thương trên da tiếp xúc nhiều với tia cực tím trong ánh sáng mặt trời hoặc môi trường sống ô nhiễm, làm mất cân bằng hoạt động của các hệ thống nội tiết trong cơ thể.

Bệnh Lupus ban đỏ có nguy hiểm không?

Bệnh Lupus ban đỏ là một tình trạng viêm mãn tính có thể ảnh hưởng đến nhiều mô của cơ thể như da, khớp, tim, thận, phổi, tế bào máu và não. Các biến chứng thường gặp của bệnh lupus ban đỏ gồm có:

Lupus ban đỏ biến chứng thận: Lupus ban đỏ gây tổn thương nghiêm trọng đến các mô trong thận, dẫn đến suy thận. Nó là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở bệnh nhân lupus. Các triệu chứng của tổn thương thận bao gồm: Ngứa da toàn thân, buồn nôn và nôn, đau ngực, phù chân…

Lupus ban đỏ biến chứng máu và mạch máu: Bệnh nhân lupus ban đỏ có thể bị thiếu máu, tăng nguy cơ chảy máu, đông máu, tắc mạch và viêm thành mạch.

Lupus ban đỏ biến chứng hệ thống thần kinh trung ương và não: SLE gây đau đầu, chóng mặt, ảo giác, thay đổi hành vi, thậm chí đột quỵ hoặc co giật. Nhiều bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống có vấn đề về trí nhớ và khó diễn đạt suy nghĩ của mình.

Lupus ban đỏ biến chứng tim: Lupus có thể gây xơ hóa màng ngoài tim, tổn thương van hai lá và van ba lá, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, dẫn đến nhồi máu cơ tim.

Lupus ban đỏ biến chứng phổi: Lupus ban đỏ khiến người bệnh dễ bị viêm phổi, viêm màng phổi dẫn đến tràn dịch màng phổi, tăng áp phổi, thuyên tắc phổi và xuất huyết phổi, gây đau khi thở.

Bệnh Lupus ban đỏ biến chứng khi mang thai: Lupus làm tăng nguy cơ sẩy thai, thai chết lưu, sinh non cho phụ nữ mang thai. Phụ nữ mang thai có tiền sử bệnh thận có nhiều nguy cơ bị tiền sản giật. Ngoài ra, phụ nữ mắc bệnh lupus khi mang thai nếu sử dụng thuốc có chứa corticoid còn có nguy cơ bị cao huyết áp, tiểu đường và các biến chứng về thận. Trẻ em có mẹ mắc bệnh lupus và được sinh ra với các triệu chứng của bệnh lupus ban đỏ biểu hiện như ban đỏ dạng đĩa, có thể bị loạn nhịp tim hoặc gan lách to.

Các biến chứng khác: Tăng nguy cơ nhiễm trùng vì điều trị lupus ban đỏ làm suy yếu hệ thống miễn dịch; tăng nguy cơ ung thư, hoại tử vô mạch các xương (đặc biệt là khớp háng).

Bệnh nhân lupus ban đỏ có chết không? 

Có một số biến chứng nghiêm trọng do bệnh lupus ban đỏ gây ra trên tim, thận, phổi, hệ thần kinh… có thể làm tăng nguy cơ tử vong cho người bệnh.

Bệnh lupus ban đỏ sống được bao lâu? 

Đối với nhiều người, khi được chẩn đoán mắc bệnh lupus ban đỏ, câu hỏi đầu tiên xuất hiện trong đầu là: “Tôi có thể sống được bao lâu với bệnh lupus?”

Lupus ban đỏ từng là một căn bệnh gây tử vong rất cao. Mặc dù y học hiện đại đã khắc phục được nhiều ca tử vong vì căn bệnh này nhưng điều quan trọng là người bệnh phải hiểu rõ nguy cơ và thời gian sống tối đa sau bệnh, từ đó mới áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.

Không thể trả lời chính xác người mắc bệnh lupus ban đỏ có thể sống được bao lâu. Có người sống được vài tháng, có người vài năm, có người sống rất thọ như những người bình thường. Thời gian sống thêm của bệnh nhân phụ thuộc vào các yếu tố như sức khỏe tổng quát, độ tuổi, sự phối hợp điều trị với bác sĩ… Để chung sống hòa bình với bệnh lupus ban đỏ, người bệnh cần tái khám định kỳ. Thường xuyên, giảm căng thẳng, ăn uống và vận động hợp lý để ngăn ngừa bệnh tái phát.

Không có cách nào để chữa khỏi bệnh lupus ban đỏ. Điều trị chỉ giúp làm giảm các triệu chứng và giảm nguy cơ bùng phát hoặc biến chứng.

Lupus ban đỏ từng là một căn bệnh rất nguy hiểm. Năm 1955, chỉ có 50% số người mắc bệnh lupus sống được hơn 4 năm sau khi được chẩn đoán. Nhờ những tiến bộ của y học trong hơn 2 thập kỷ qua, hơn 95% người mắc bệnh lupus đã sống tới hơn 10 năm, đạt tuổi thọ của một người khỏe mạnh bình thường.

Tỷ lệ sống sót của bệnh nhân lupus ban đỏ đã được cải thiện rất nhiều nhờ:

  • Cải thiện trong phân loại bệnh nhân
  • Chuẩn đoán sớm
  • Phương pháp điều trị tiên tiến hơn với nhiều loại thuốc mới có hiệu quả cao
  • Những tiến bộ của y học trong điều trị các biến chứng của bệnh như tăng huyết áp, nhiễm trùng và suy thận.

Lupus ban đỏ là căn bệnh nguy hiểm có thể cướp đi sinh mạng của người bệnh. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát căn bệnh này. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt mọi chỉ dẫn của bác sĩ trong quá trình điều trị bệnh lupus ban đỏ.

Bệnh lupus ban đỏ có lây không?

Bệnh lupus ban đỏ không lây vì nó không thể truyền cho người khác. Bạn không thể bị lupus ban đỏ khi tiếp xúc với người khác – ngay cả khi tiếp xúc rất gần hoặc quan hệ tình dục. Nguyên nhân cụ thể của bệnh lupus ban đỏ vẫn chưa được biết rõ, nhưng các yếu tố di truyền (loại HLA, các gen điều hòa) và tương tác gen – môi trường (tiếp xúc với tia cực tím, phản ứng của hệ thống miễn dịch với vi khuẩn hoặc virus) đã được xác định là nguyên nhân của bệnh tự miễn.

Lupus ban đỏ không lây từ người này sang người khác. Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh, các biểu hiện và mức độ bệnh có thể tăng dần về cường độ và vị trí theo thời gian.

Bệnh lupus ban đỏ có di truyền không?

Có rất nhiều câu hỏi xoay quanh bệnh lupus ban đỏ, trong đó được nhiều người quan tâm nhất là câu hỏi: “Bệnh lupus ban đỏ có di truyền không?”. 

Theo nhiều nghiên cứu, có thể khẳng định bệnh lupus ban đỏ có tính di truyền. Điều này có nghĩa là nếu trong gia đình bạn có người mắc bệnh thì những người khác cũng có nguy cơ mắc bệnh. Trong đó, thế hệ đầu tiên dễ bị lây truyền bệnh nhất.

Hệ thống miễn dịch của cơ thể bảo vệ con người khỏi vi khuẩn, vi rút và những kẻ xâm lược khác có thể gây bệnh cho cơ thể. Nhưng ở những bệnh nhân bị lupus, hệ thống miễn dịch của họ tấn công nhầm và làm tổn thương các mô của chính họ. Do đó nó còn được gọi là một bệnh tự miễn dịch.

Lupus-ban-đỏ-do-hệ-miễn-dịch
Lupus-ban-đỏ-do-hệ-miễn-dịch

Một người có thể được sinh ra với một gen khiến họ có nhiều khả năng mắc bệnh lupus ban đỏ hơn. Sau đó người đó có thể tiếp xúc với thứ gì đó trong môi trường và gây bệnh.

Tuy nhiên, ngay cả khi có cả hai kết hợp không có nghĩa là bạn sẽ bị lupus. Đó là lý do tại sao các bác sĩ rất khó tìm ra nguyên nhân của căn bệnh này. Một số điều kiện khiến một người có nhiều khả năng mắc bệnh lupus hơn, bao gồm:

  • Di truyền
  • Tình dục
  • Chủng tộc
  • Môi trường

Gen là mã di truyền nó quyết định sự hình thành và phát triển cũng như các hoạt động của cơ thể. Sự thay đổi gen có thể dẫn đến một số bệnh. Các nhà khoa học không tìm thấy bất cứ gen nào có thể gây ra bệnh lupus ban đỏ. Tuy nhiên, những người bị lupus có nhiều khả năng có những thay đổi đối với các gen liên quan đến hệ thống miễn dịch.

Bệnh lupus ban đỏ cũng thường xuất hiện ở trong các gia đình. Vì vậy, nếu bạn có cha mẹ, anh trai hoặc em gái mắc bệnh lupus, bạn có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn những người trong gia đình không mắc bệnh này. Tuy nhiên, khả năng này chỉ chiếm 5-13%.

Một số nhóm dân tộc có những gen chung có thể khiến họ dễ mắc bệnh lupus hơn. Những nhóm người sau đây thường có nguy cơ mắc bệnh lupus ban đỏ cao hơn, gồm có:

  • Người Mỹ gốc Phi
  • Người châu Á
  • Người Tây Ban Nha / người Mỹ Latinh
  • Người Mỹ bản địa
  • Người Hawaii bản địa
  • Người ở khu vực Thái Bình Dương

Nhà nghiên cứu Nilamadhab Mishra và các đồng nghiệp ông đã xác định được 40 dấu ấn sinh học di truyền của bệnh lupus. Các dấu ấn sinh học này là các microRNA – các chuỗi nhỏ của axit ribonucleic (RNA) trong trung tâm chỉ huy của tế bào (nhân).

MicroRNA có liên quan đến sự sống, tăng trưởng và chết của tế bào. Các nhà nghiên cứu đã so sánh các microRNA trong tế bào máu của 5 bệnh nhân lupus và 7 người không mắc bệnh. Bệnh nhân lupus không có tình trạng bệnh lý nào khác và không được điều trị bằng prednisone hoặc một loại thuốc khác. Mẫu máu của những người tham gia nghiên cứu được lấy hai lần trong vòng ba tháng.

Nghiên cứu cho thấy 40 microRNA có mặt ở mức độ cao hơn ở bệnh nhân lupus so với những người không mắc bệnh. Nghiên cứu này được xuất bản vào năm 2006.

Trong một nghiên cứu khác, nhà nghiên cứu Vesela Gateva của Genentech có trụ sở tại Nam San Francisco và các đồng nghiệp đã so sánh các dấu hiệu di truyền của 1.923 người bị lupus và 4.329 người khỏe mạnh. Họ đã tìm thấy 5 gen có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống.

Trong một nghiên cứu khác của Jian-Wen Han thuộc Đại học Y An Huy ở An Huy, Trung Quốc đã so sánh các dấu hiệu di truyền tiềm năng cho bệnh lupus ở 1.047 bệnh nhân Trung Quốc mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống (SLE) và 1.205 người lớn khỏe mạnh ở Trung Quốc.

Kết quả của nghiên cứu cho thấy 07 gen đã được báo cáo trước đây đối với bệnh lupus cũng như xác định được 9 gen mới có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh lupus. Hai trong số các gen này trùng với 5 gen mà nhóm nghiên cứu của Gateva tìm thấy. Như vậy, tổng cộng có 12 dấu hiệu di truyền tiềm năng mới liên quan đến bệnh lupus ban đỏ đã được xác định.

Các nhà nghiên cứu cho biết rằng, sự hiện diện của các gen này cùng với các yếu tố môi trường và lối sống của mỗi người như ánh sáng mặt trời, căng thẳng, hormone, khói thuốc lá và một số bệnh nhiễm trùng nhất định đều đóng vai trò trong bệnh lupus ban đỏ.

Những người có hệ thống miễn dịch bất thường cũng có khả năng di truyền bệnh lupus ban đỏ. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp trẻ sinh ra từ bố mẹ mắc bệnh lupus ban đỏ nhưng không mắc bệnh, bởi ngoài yếu tố di truyền còn có nhiều yếu tố khác như giới tính, nhiễm khuẩn, tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời…

Mắc bệnh lupus ban đỏ nguyên nhân do đâu?

Tại sao lupus ban đỏ? Chắc hẳn là câu hỏi mà rất nhiều người quan tâm để biết được nguyên nhân từ đó sẽ có các phương pháp phòng tránh cho bản thân mình. Tuy nhiên, lý do chính xác cho những bất thường miễn dịch trong bệnh lupus ban đỏ hiện vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, có một số giả thuyết dự kiến ​​về căn nguyên của bệnh lupus ban đỏ hệ thống là kết quả của sự tác động lẫn nhau của nhiều yếu tố.

Trong đó, có một số yếu tố có vai trò nổi bật hơn cả như là:

  • Yếu tố di truyền: những người có tiền sử gia đình mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống sẽ có nguy cơ mắc căn bệnh này cao hơn gấp 20 lần so với dân số chung.

Các nghiên cứu cho thấy bệnh lupus ban đỏ hệ thống có liên quan đến di truyền. Căn bệnh này có tính chất gia đình, nhưng không có gen đơn lẻ nào được xác định là nguyên nhân. Nhiều gen có thể ảnh hưởng đến nguy cơ phát triển bệnh khi có các tác nhân từ môi trường.

  • Các yếu tố kích hoạt môi trường bao gồm: thuốc (chẳng hạn như một số thuốc chống trầm cảm và thuốc kháng sinh), trầm cảm nặng, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, kích thích tố và viêm.
  • Hormone sinh dục (như oestrogen) đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của bệnh, và trên thực tế, trong thời kỳ sinh sản ở người, tần suất mắc bệnh này ở nữ giới cao gấp 10 lần nam giới.
  • Tương tác thuốc: Bệnh lupus do thuốc là một phản ứng thuốc ở những người đang được điều trị bệnh mãn tính. Bệnh lupus do thuốc có các triệu chứng tương tự như bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh lupus do thuốc thường biến mất khi ngừng thuốc gây ra bệnh lupus. Có khoảng 400 loại thuốc có thể gây ra tình trạng này, những loại thuốc phổ biến nhất là procainamide, hydralazine, quinidine và phenytoin.
nguyên-nhân-gây-ra-lupus--ban-đỏ
nguyên-nhân-gây-ra-lupus–ban-đỏ

Bệnh lupus ban đỏ triệu chứng như thế nào?

Vậy bệnh lupus ban đỏ xảy ra ở đâu? Lupus ban đỏ là bệnh lý phức tạp, diễn tiến theo từng giai đoạn, đợt sau sẽ nặng hơn so với đợt trước và gây tổn thương hầu hết các cơ quan trong cơ thể như thận, hệ tạo máu, tim mạch, thần kinh, tiêu hóa, hô hấp… Trường hợp nặng, bệnh có thể nguy hiểm đến tính mạng. Các triệu chứng của bệnh lupus ban đỏ có thể kể đến bao gồm:

  • Phát bản hình cánh bướm: Phát ban hình cánh bướm kéo dài trên má và mũi là một triệu chứng rất đặc trưng của bệnh lupus.
  • Ban đỏ do ánh nắng mặt trời: Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc các nguồn tia cực tím khác có thể làm trầm trọng thêm bệnh phát ban ở bướm của bệnh nhân. Nó cũng có thể gây loét ở các bộ phận khác của cơ thể, thường là ở những nơi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, dẫn đến đau khớp và mệt mỏi. Bệnh nhân có làn da trắng dễ mắc bệnh nhất.
  • Phát ban dạng đĩa: Phát ban dạng đĩa là một triệu chứng khá điển hình của bệnh lupus, các mảng da màu đỏ hình đĩa xuất hiện và lan rộng, thường phát triển trên mặt, da đầu và cổ. Chúng thường để lại sẹo.
  • Các vết loét ở miệng hoặc mũi: Lở miệng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh lupus. Đặc điểm đặc trưng của loét miệng do lupus là chúng thường không đau. Và thay vì việc hình thành ở hai bên miệng hay nướu thì những vết loét này thường tập trung ở vòm miệng.
  • Sưng khớp: Các khớp đỏ, nóng, mềm và sưng lên có thể là dấu hiệu của bệnh lupus.
  • Viêm tim hoặc phổi: Viêm màng ngoài tim hoặc viêm màng phổi có thể là dấu hiệu của bệnh lupus. Bệnh có thể gây ra tình trạng đau ngực đột ngột và khó thở.
  • Động kinh hoặc rối loạn tâm thần: Lupus có thể gây ra nhiều vấn đề trong não và hệ thần kinh, bao gồm các triệu chứng không đặc hiệu như lo lắng, đau đầu và các vấn đề về thị lực. Tuy nhiên, có hai triệu chứng là co giật, rối loạn tâm thần bao gồm hoang tưởng và ảo giác, sa sút trí tuệ, rối loạn lo âu.
  • Thiếu máu: Lupus gây ra tình trạng thiếu máu huyết tán dẫn đến thiếu máu. Người bệnh có thể có dấu hiệu da xanh xao, chóng mặt, mệt mỏi
Triệu-chứng-của-Lupus-ban-đỏ
Triệu-chứng-của-Lupus-ban-đỏ

Bệnh lupus ban đỏ ở trẻ em biểu hiện như thế nào?

Dấu hiệu lupus ban đỏ ở trẻ em gồm có: Tổn thương da với dạng hồng ban cánh bướm trên mặt (triệu chứng thường gặp); Sưng và đau khớp, đau cơ; Thận phù, nước tiểu có màu đỏ; Tổn thương ở thần kinh; Đau ngực, khó thở, giảm mức độ gắng sức.

Lupus ban đỏ chẩn đoán bằng cách nào?

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh lupus ban đỏ qua bệnh sử, tiền sử, khám lâm sàng và làm xét nghiệm.

Lupus ban đỏ xét nghiệm để chuẩn đoán gồm có:

Xét nghiệm máu:

  • Đo tốc độ lắng hồng cầu (ESR)
  • Xét nghiệm công thức máu (CBC)
  • Kháng thể kháng nhân (ANA) hoặc anti-dsDNA

Xét nghiệm nước tiểu.

Bệnh lupus ban đỏ có chữa được không?

Bệnh lupus ban đỏ không thể điều trị khỏi hoàn toàn nhưng chúng ta có thể kiểm soát được nếu như điều trị đúng. Mục đích chính của việc điều trị này sẽ là nhằm giảm thiểu các triệu chứng và hạn chế các tổn thương nội tạng nặng.

Lupus ban đỏ và cách điều trị

Bệnh nhân lupus ban đỏ uống thuốc gì để điều trị?

Các loại thuốc được dùng trong điều trị bệnh lupus ban đỏ gồm có:

  • Thuốc chống viêm, giảm đau không steroid như là Ibuprofen, Aspirin, Naproxen, Nimesulide… Các thuốc này sẽ có hiệu quả tốt đối với các triệu chứng ở cơ và khớp, tuy nhiên nó lại gây ra các tác dụng phụ là dễ gây ra viêm loét dạ dày tá tràng nên cần phải uống khi ăn no.
  • Thuốc corticosteroid là thuốc có tác dụng chống viêm mạnh hơn, nhưng cũng có nhiều tác dụng phụ hơn nhóm thuốc trên. Thuốc chỉ được chỉ định sử dụng trong trường hợp bệnh nặng, đã có tổn thương nội tạng. Các tác dụng phụ thường gặp của nhóm thuốc này là gây viêm loét dạ dày tá tràng, gây loãng xương, rạn da, gây tăng đường huyết, tăng nguy cơ bị nhiễm trùng hay ức chế tuyến thượng thận… Vì vậy, thuốc sẽ được chỉ định uống một lần vào sau bữa sáng.
  • Thuốc chống sốt rét như Hydroxychloroquine, Chloroquine là những thuốc có tác dụng tốt với các tổn thương ở da và khớp.
  • Các loại thuốc có tác dụng ức chế miễn dịch như Cyclophosphamide (Endoxan), Azathioprine (Imuran), Cyclosporine (Sandimmun)… vì nó có rất nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Nên chỉ sử dụng trong các trường hợp bệnh nặng, khi mà bệnh nhân không đáp ứng với Corticosteroid đơn thuần.
  • Thuốc điều trị tăng huyết áp chỉ nên dùng nếu thay đổi lối sống không đem lại hiệu quả.

Việc điều trị phải theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát bệnh.

Bệnh nhân lupus ban đỏ nên làm gì?

Ngoài việc dùng các loại thuốc điều trị đúng theo chỉ định của bác sĩ, các bệnh nhân cần chú ý:

  • Cần có cho bản thân mình một cuộc sống lành mạnh, tránh bị sang chấn tâm lý và vận động nặng.
  • Cần tránh tối đa việc tiếp xúc với tia tử ngoại trong ánh nắng mặt trời, bởi nó thường sẽ làm khởi phát hoặc làm nặng thêm các đợt cấp của bệnh.
  • Tuyệt đối không được dừng sử dụng thuốc đột ngột, đặc biệt là các thuốc corticosteroid, bởi vì việc làm này cũng là một nguyên nhân gây ra đợt cấp của bệnh.

Tóm lại, bệnh lupus ban đỏ không thể điều trị khỏi hoàn toàn được nhưng nếu bệnh nhân tuân thủ điều trị thì có thể kiểm soát được bệnh. Đồng thời bệnh nhân cũng cần có một lối sống lành mạnh và tránh các tác nhân có hại từ môi trường để tránh cho bệnh tiến triển nặng hay dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt không được tự ý ngừng sử dụng thuốc đột ngột khi không có chỉ định của bác sĩ.

Bệnh nhân lupus ban đỏ nên ăn gì?

Chế độ ăn chính của người bệnh lupus ban đỏ là ăn ít chất béo, cholesterol, natri, ít đường tinh luyện và ăn nhiều rau quả, thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, chất xơ, canxi, vitamin D và axit béo omega 3.

Ngoài ra, trong những thực phẩm nên ăn, người bệnh bắt buộc phải giữ một chế độ ăn uống điều độ. Điều đó có nghĩa là không ăn quá nhiều thứ này và quá ít thứ khác. Các loại thực phẩm khác nhau cung cấp các chất dinh dưỡng khác nhau cho cơ thể.

  • Hoa quả và rau: Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa sẽ giúp người bệnh lupus giảm viêm. Rau củ quả chứa nhiều chất chống oxy hóa vượt trội như vitamin A, vitamin C, vitamin E, selen, carotenes và bioflavonoid. Cách thêm trái cây và rau vào chế độ ăn uống của bạn: Ăn nhẹ với trái cây và rau quả suốt cả ngày, thêm rau vào mọi món ăn, uống sinh tố, nước ép trái cây, thêm trái cây vào ngũ cốc và sữa chua, cChọn rau đóng hộp với ít muối, tốt nhất là tươi
  • Dầu và chất béo tốt: Không phải tất cả chất béo đều không lành mạnh. Chất béo không bão hòa đa và chất béo không bão hòa đơn là chất béo tốt. Những chất béo này có đặc tính chống viêm cao và là nguồn cung cấp vitamin E. Tuy nhiên, chúng vẫn chứa nhiều calo nên người bệnh cần theo dõi sức khỏe thường xuyên khi sử dụng.
  • Thực phẩm giàu canxi và vitamin D: Thực phẩm giàu canxi và vitamin D thúc đẩy xương khỏe mạnh. Thuốc chữa bệnh lupus làm suy giảm lượng canxi của cơ thể nên việc bổ sung các vi chất này cho cơ thể là điều vô cùng cần thiết. Thực phẩm giàu canxi và vitamin D là cá hồi, cá mòi, sữa đậu nành, nấm, bông cải xanh, sữa và ngũ cốc.

Lượng canxi cần thiết cho cơ thể sẽ khác nhau giữa nam và nữ.

  • Đối với phụ nữ dưới 50 tuổi, khuyến nghị là 1.000mg
  • Đối với phụ nữ trên 50 tuổi, khuyến nghị là 1.200mg
  • Đối với nam giới dưới 70 tuổi, khuyến nghị là 1.000mg
  • Đối với người trên 70 tuổi là 1.200mg

Lượng vitamin D cần thiết cho cơ thể ở cả nam và nữ là như nhau:

  • Đối với những người dưới 70 tuổi, khuyến nghị là 600 IU mỗi ngày
  • Đối với những người trên 70 tuổi, khuyến nghị là 800 IU mỗi ngày
  • Ngũ cốc, đậu và hạt: Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp chất xơ và năng lượng dồi dào cho cơ thể. Chúng rất giàu folate, vitamin B6, vitamin B2, selen và kẽm có lợi. Ngũ cốc nguyên hạt bao gồm gạo lứt, lúa mạch, yến mạch và ngô. Đậu và hạt chứa nhiều vitamin E, selen, protein và chất xơ tốt. Các loại đậu và hạt mà người bệnh lupus nên ăn là: Quả hạch, hạt lanh, hạt chia, đậu nành, đậu hũ, quả óc chó, đậu lăng.

Khi mua, hãy tìm loại đậu không ướp muối và ít natri. Đối với đậu đóng hộp, cần rửa sạch để loại bỏ natri và chất bảo quản hóa học không cần thiết.

  • Sữa: Sữa là nguồn cung cấp canxi dồi dào nhất, ngoài ra nó còn cung cấp protein, vitamin D, selen, vitamin B và kẽm rất tốt cho cơ thể. Khi chọn các sản phẩm từ sữa, hãy nhớ chọn các loại ít chất béo hoặc không có chất béo. Nếu bạn không thể tiêu thụ sữa động vật, hãy chọn sữa đậu nành và sữa hạnh nhân.
  • Thịt, cá và gia cầm: Thịt, cá và gia cầm chứa kẽm, vitamin B và là nguồn cung cấp axit béo omega 3, một loại protein tốt để duy trì cơ bắp. Dưới đây là một số mẹo lành mạnh khi mua và chuẩn bị thịt, cá và gia cầm:
  • Thịt đỏ có nhiều cholesterol và chất béo bão hòa. Do đó, bạn cố gắng hạn chế ăn loại thịt này.
  • Chọn thịt có 99% nạc và ít mỡ.
  • Loại bỏ da của gia cầm vì đó là nơi chứa nhiều chất béo bão hòa nhất.
  • Luộc và nướng thay vì chiên trong dầu.
  • Kết hợp cá vào chế độ ăn uống của bạn khoảng 3-4 lần / tuần.
  • Các loại thịt tốt nhất: ức gà, thịt lợn nạc, cá hồi, cá trích, cá thu, cá mòi, cá cơm, cá ngừ, cá rô phi, tôm, cua.
  • Axit béo omega 3: Những người mắc bệnh lupus thường có nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp và tim mạch. Có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng axit béo omega-3 từ cá hoặc dầu cá giúp kiểm soát chất béo trung tính và bệnh tim mạch. Thực phẩm giàu axit béo omega-3 bao gồm cá hồi, cá mòi, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá đối, cá bơn, hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, dầu hạt cải và dầu óc chó.

Mẹo để kết hợp omega-3 vào chế độ ăn uống của bạn:

  • Thêm các loại hạt cắt nhỏ vào món salad.
  • Thêm cá hồi nướng, cá ngừ và cá mòi vào món salad.
  • Ăn nhẹ với các loại hạt.
  • Rắc thêm hạt lanh lên ngũ cốc và sữa chua khi phục vụ.

Bệnh nhân lupus ban đỏ nên kiêng ăn gì?

Đây là những thực phẩm mà người bệnh lupus nên tránh:

  • Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa: Không ăn thức ăn chứa chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa vì chúng làm tăng lượng cholesterol, tăng tình trạng viêm nhiễm cho bệnh nhân lupus. Một số ví dụ về chất béo bão hòa là: thực phẩm từ sữa giàu chất béo (sữa nguyên chất, pho mát, bơ và kem), thực phẩm chiên, xúc xích, thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn.
  • Thịt đỏ: Nhiều nghiên cứu cho thấy những người mắc bệnh lupus ban đỏ có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn so với dân số chung. Ngoài ra, thịt đỏ có chứa các chất gây viêm tự nhiên làm trầm trọng thêm các triệu chứng lupus. Thịt đỏ bao gồm các loại thịt như thịt bò, thịt cừu, thịt dê, thịt lợn, ngan …
  • Thực phẩm nhiều muối: Ăn quá nhiều muối làm tăng huyết áp và tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh lupus vì họ có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn.
  • Bạn có thể thay thế muối bằng các loại gia vị khác để tăng thêm vị ngon như: Chanh vàng, các loại thảo mộc, tiêu, bột cà ri, nghệ…
  • Rượu: Rượu, bia tương tác với thuốc điều trị lupus ban đỏ. Uống rượu trong khi dùng NSAID như ibuprofen và naproxen làm tăng nguy cơ chảy máu và loét dạ dày. Rượu cũng làm giảm hiệu quả của thuốc warfarin và làm tăng tác dụng trên gan của methotrexate.
  • Thực phẩm tiện lợi: Thực phẩm chế biến sẵn thường thêm muối và đường, không tốt cho sức khỏe. Khi thực phẩm được chế biến, chúng đã mất đi nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ hoặc vitamin.

Các câu hỏi liên quan đến bệnh lupus ban đỏ

Lupus ban đỏ có ngứa không?

Mặc dù bệnh lupus ban đỏ có gây ra nhiều tổn thương nghiêm trọng ở trên da nhưng người bệnh thường không xuất hiện cảm giác ngứa hoặc ngứa ít. Triệu chứng ngứa gặp ở bệnh nhân lupus ban đỏ được giải thích rằng do sự rối loạn của hệ thống miễn dịch, mà nồng độ IgE trong máu cao sẽ dẫn đến tình trạng viêm và ngứa. Người bệnh lupus ban đỏ bị ngứa thường rất nhẹ và rất dễ gây chẩn đoán nhầm sang bệnh khác. Tuy nhiên, người bệnh lupus ban đỏ trên da sẽ có xu hướng bị ngứa nhiều và nặng hơn so với người bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Ngứa thường sẽ xuất hiện đột ngột và bùng phát theo cơn.

Bệnh nhân lupus ban đỏ có sinh con được không?

Lupus ban đỏ thường gặp ở phụ nữ, chủ yếu trong độ tuổi sinh đẻ nên vấn đề thai sản cần được đặc biệt quan tâm. Bệnh nhân lupus ban đỏ hoàn toàn có thể mang thai và sinh con, tuy nhiên bệnh Lupus và thai kỳ có mối tương tác với nhau. Theo nhiều nghiên cứu, quá trình mang thai là một trong những yếu tố gây ra đợt cấp của bệnh Lupus. Các cơ quan bị ảnh hưởng nhiều nhất trong đợt cấp là da, thận, máu và khớp, trong đó thận bị tổn thương nặng nhất với các biểu hiện viêm cầu thận, hội chứng thận hư, suy thận là một trong những yếu tố tiên lượng bệnh. xấu, có thể dẫn đến tử vong mẹ khi mang thai.

Ngược lại, bệnh Lupus gây ảnh hưởng nặng nề đến quá trình mang thai của người bệnh, dẫn đến nhiều rủi ro cho cả mẹ và thai nhi như tỷ lệ sẩy thai và thai chết lưu, đẻ non, thai chậm phát triển ở bệnh nhân Lupus mang thai cao hơn nhiều so với tỷ lệ trong cộng đồng.

Bài viết trên nhà thuốc Hapu đã tổng hợp các thông tin liên quan đến bệnh lupus ban đỏ. Nếu bạn còn có điều gì thắc mắc vui lòng nhanh tay liên hệ đến Nhà thuốc Hapu để được tư vấn và giải đáp.

Đến với hệ thống Nhà thuốc Hapu bạn sẽ được hưởng những ưu đãi như sau:

-Bạn sẽ được các dược sĩ đại học tư vấn tận tình mọi lúc mọi nơi trên toàn quốc

-Đặt hàng trực tuyến tại nhà mà không cần phải đến tận cửa hàng

-Luôn có các chương trình ưu đãi để hỗ trợ cho bệnh nhân trong mùa dịch covid

-Khách hàng sẽ luôn được kiểm tra thông tin nguồn gốc của thuốc trước khi thanh toán

Các bạn hãy liên hệ với Nhà thuốc hapu để được hỗ trợ tìm kiếm các thuốc cần mua bằng cách liên hệ với chúng tôi qua:

Hotline/Zalo/Whatapps/Viber: 0923.283.003.

Facebook: https://www.facebook.com/nhathuochapu

Website: https://nhathuochapu.vn/

Bài viết tham khảo thêm tại: Bệnh học

Tác giả: DS Lê Hương

Gọi Điện Thoại Zalo Facebook